Drielandenpunt Vaals (L)
In Vaals (L) vinden we het hoogste natuurlijke punt van Nederland. Op de top van de daar gelegen Vaalserberg ligt het “Drielandenpunt”. Het punt ligt 322,7 meter boven Normaal Amsterdams Peil (NAP). Het NAP komt grofweg overeen met de gemiddelde vloed van het water op de Noordzee.
Het drielandenpunt is gemarkeerd met drie grenspalen. De linker daarvan nr. 193 is een oude grenspaal. Deze dateert uit de periode van vóór 1815 toen de nieuwe grenzen – met nieuwe grenspalen – werden gemarkeerd. Minder bekend: het huidige Drielandenpunt is van 1839 tot 1919 een Vierlandenpunt geweest. De oostelijke punt van het Neutraal Moresnet raakte het snijvlak van de landsgrenzen van Nederland, België en Duitsland. Het was een klein ministaatje met een omtrek van 11 km. en bezat een oppervlak van 344 ha. Na de val van Napoleon werd men het op in 1815 gehouden Congres van Wenen niet eens over het trekken van nieuwe grenzen tussen het koninkrijk Pruisen en het Koninkrijk der Nederlanden. De oorzaak hiervan was een in Moresnet gelegen zinkmijn. Vanwege het kostbare zink wilde niemand afstand doen van de mijn. Die onenigheid duurde jaren. Pas toen België in 1839 een eigen staat stichtte werd het probleem opgelost, door het onafhankelijk verklaren van het gebied rondom de zinkmijn: Neutraal Moresnet. Het telde bij het ontstaan 256 inwoners. Toen Duitsland de eerste wereldoorlog had verloren (in 1918), leidden de onderhandelingen van de overwinnaars ertoe dat Neutraal Moresnet bij België werd ingelijfd. Het Vierlandenpunt heeft dus 80 jaar bestaan: van 1839 tot 1919.
Foto links: Het Vierlandenpunt. Rechts: Richting Moresnet.
Overigens het laagste punt van Nederland is minder bekend en minder populair bij het grote publiek. Het is gelegen in de eendenkooi in de Zuidpolder in Nieuwerkerk aan de IJssel, gemeente Zuidplas (ZH). Een door Rijkswaterstaat uitgevoerde meting op 29 juni 1995 - de zomer na de hoogwaterevacuatie – wees uit dat het laagste punt 6.76 meter is gelegen onder NAP.
Het laagste punt van NederlandJan van Eck